Moet dat nou altijd, al dat naakt? Jaaaa, dat móet. Roepen Maarten van der Put en Pauline Roelants dan in koor. Voor de twee makers van performancegezelschap United Cowboys is naakt geen issue, maar een vanzelfsprekendheid.

Roelants: ‘We zijn zeer fysiek gericht, dan werkt naakt het best. Niet om te provoceren, maar om emotie te creëren, de echte ziel naar buiten te brengen. Dat werkt niet met kleren aan.’ Want waarom hebben de beelden van Rodin bijvoorbeeld geen kleren aan? Precies. ‘We willen terug naar de naakte waarheid, die zowel ruig als zacht is’, zegt Van der Put. ‘De kracht en de kwetsbaarheid van de naakte danser brengen schoonheid en troost’, laat Roelants erop volgen.

Burn, 2017. Art House Eindhoven

Los van de vrij constante kwaliteit van de choreografieën heeft het Eindhovense ‘live art’-gezelschap met zijn ‘naakte waarheid’ al dertig jaar een unique selling point in huis, het Art House aan de Kleine Berg in Eindhoven. Soms is die waarheid best een beetje ‘in your face’, zoals de even indringende als benauwende performance In Case op Theaterfestival Boulevard in Den Bosch in 2018: een afgesloten, maar geheel transparante bubbel waarin de naakte performers door het publiek acht uur per dag te bewonderen waren, als kwetsbare aapjes in een kooi.

The Elevator, 2016. Art House Eindhoven

Research, 2017. Art House Eindhoven

Dertig jaar dwarsdenken is nu vastgelegd in een koffietafelboek met zo’n 250 foto’s, vooral van Maarten van der Put, en een enkele keer van anderen waaronder Hans Spiegelaar, Eliano Nasr en wijlen, maar niet vergeten Bossche (theater)fotograaf Joep Lennarts. 

Hun performances brachten United Cowboys (eerst als United-C) naar plekken in heel Europa en daarbuiten. In hun bizarre, succesvolle The Glass Perfomance uit 2008 beweegt een met olie ingesmeerde danseres over 500 kapotte bierglazen. Naakt ja, uiteraard. Behalve de spanning ontbreekt bij het Eindhovense gezelschap ook de humor niet, een toch essentieel element voor aansprekende dans. Ook maakten de Cowboys bij het Staatstheater van Kassel eigenzinnige versies van Het Zwanenmeer en De Notenkraker.

De danseressen (want dat zijn het bijna altijd) in de performances worden bij de foto’s in het boek niet met name genoemd. Vast een bewuste keuze; niemand wil tegenwoordig nog met naam en toenaam naakt op het web belanden.

Research, 2016. Art House Eindhoven

Research, 2019. Art House Eindhoven

United Cowboys. Eindhoven, Uitgeverij Lecturis, 2024. unitedcowboys.net